Een overzicht van de toespraken in deze serie rondom Zinnen in de nacht, een serie rondom het boek Jesaja. Advent en Kerst in de Dominicuskerk.
Wat is troosten? Wat gebeurt er tussen iemand die wil troosten en iemand die zich laat troosten? Wat is de kracht van deze wederkerigheid? Pater van Kilsdonk heeft daar ooit een mooie definitie van gegeven en die geef ik graag aan u door: “Troosten is iemand bewust maken van zijn eigen kracht die sterker is dan alles wat nu gebeurt waardoor de toekomst verlamd lijkt. Troosten is een diepere laag aanraken onder de pijn waaraan iemand lijdt.” Dit gaat over echte verbinding en aandachtig naar elkaar kijken en luisteren en in de pijn en in de verlamming de eigen kracht van iemand in alle kwetsbaarheid opgraven en teruggeven. Dit gaat dus niet over relativeren, goedpraten,snelle oplossingen aanbieden, moraliseren, overnemen of “kop op” roepen. Echte troost geeft iemand iets terug wat die mens kwijt is en toch in zich heeft. Het verlost iemand uit het gevangen zitten in zichzelf en geeft weer ruimte en adem (geestkracht).Echte troost zet iemand in beweging. Hoor, een stem roept: “Baan voor de Levende een weg door de woestijn, een pad in de wildernis.”
André Wesche in zijn overweging De nacht van troost
Wat wil je zeggen met het antwoord dat ‘de morgen komt, maar ook weer de nacht’? Houdt het dan nooit op? Oorlog, vluchtelingencrisis, de aarde die opwarmt. Kunnen we nog wel vertrouwen op een God die ons bevrijding heeft beloofd? Of is het reëler om daar maar niet meer op te rekenen? In elk geval wordt in dit fragment van Jesaja geen geruststellende hoop verkondigd, geen ‘stil maar wacht maar, alles wordt nieuw’. De wachter van Jesaja doet mij denken aan Prediker: ‘De toekomst herhaalt het verleden, de daden der mensen herhalen zichzelf, en nieuw is er niets onder de zon.’ Dat klinkt teleurstellend. Voor- en tegenspoed, vrijheid en angst, dag en nacht: de schaduwkant en de lichte kant van het bestaan blijven onlosmakelijk met elkaar verbonden, ze zijn niet los verkrijgbaar. Is er dan alleen gewapende vrede mogelijk is, nooit de echte vrede die Jesaja verderop wel in gloedvolle taal verkondigt, de vrede die voortkomt uit gerechtigheid?
Germain Creyghton in zijn overweging Nacht van waakzaamheid
Wij zijn mensen die steeds opnieuw moeten leren dat wij niet de wereld kunnen veranderen – maar wel hoe wij kijken, wat wij opmerken. En daarmee verandert er van alles.
Dat geeft niks, dat wij dat niet doorhebben. Daarom zijn we hier, vandaag. En daarom blijven we op een of andere manier leerling van die man, lang geleden, die wonderen sprak en deed: ‘Zoek en je zult vinden. Klop en er zal worden opengedaan’. Daar gaat geloof over: leren zien in vertrouwen.
En dat is geen zoete koek, dat leert ons Jesaja. Daarvoor moet je door de nacht, door het donker, door het niet-weten, het niet-zien, het schuilen voor je pijn in de slaap.
Arjan Broers in zijn overweging Nacht van wijzer worden
Maar is de nacht alleen ellende en narigheid dan? Veel mensen, de natuur en ook de stad, ze komen in het donker toch ook tot leven? In de sterrenpracht van de nacht, de café ’s die juist dán de deuren openen, de muziek die lokt en vervoert en in het holst van de nacht jong en ook oud op de been brengt? De stille straten waardoor je na afloop weer naar huis terugkeert: nachten waarin liefde en vrede zich verspreiden Over het land, een slapende wereld waar je alleen nog maar van houden kunt alsof die uit het donker wordt geboren. Ook dat is nacht. Coulant tegenover wat verborgen moet blijven, de veilige omhulling voor het gesprek dat je overdag niet durft voeren. Het donker dat toedekt, verwarmt en relativeert, wat overdag soms onoverkomelijk lijkt.
Juut Meijer in haar overweging Nacht als vindplaats van licht
Geboorte is immers veel meer dan het eenmalig gebeuren dat het misschien kan lijken : ons leven begint in feite bij ieder hartslag opnieuw. Begin, geboorte blijven we ons gehele leven in ons meedragen. Dat mogen we ons op kerstmis realiseren, het ons herinneren. Het gaat vannacht om het niet te lokaliseren stukje licht, kracht, liefde in onszelf dat het dichtst raakt aan onze verlangens, aan onze talenten en mogelijkheden, dat steeds opnieuw in beweging gezet, opnieuw geboren moet worden : het gaat om onze ziel – als ik dat oude woord mag gebruiken – die onzichtbare kern die zich in den beginne in ieder van ons gevormd heeft en waarmee wij als volwassen mensen nog altijd richting geven aan ons leven. Dankzij die ziel kunnen wij steeds weer opnieuw beginnen, een beetje, of helemaal, soms zelfs heel radicaal. Op die ziel doet het Kerstkind een beroep.
Henk Hillenaar in zijn overweging met Kerst Ere zij God in den hoge
Alle overwegingen, toespraken gehouden in de Dominicus staan zo snel mogelijk op onze website. Je leest ze hier.
Volg ons op