foto-links

raamdom-gr

Ongezien, ongehoord, ongekend – Advent

Advent is een tijd van een groeiend verlangen naar een andere wereld, en daarmee ook van groeiend verzet tegen wat mensen nu gevangenhoudt. Traditioneel worden bijbelteksten uit de profeten gelezen over de komst van die andere wereld of Messiaanse tijd. Adventsverhalen zijn tegen-verhalen, ze zijn een kritische spiegel waarin heersende waarden en gangbare normen op zijn kop worden gezet: ‘de eersten zullen de laatsten zijn.’ De evangelieteksten zetten mensen in het centrum die normaal aan de rand staan: de ongehuwd zwangere Maria, Jozef en Maria samen dakloos, en later op de vlucht, de herders die als eerste het goede nieuws ontvangen, de slechte koning die op een dwaalspoor wordt gebracht, de wijzen die een droom volgen. Zo worden wij verleid om onze blik te veranderen. Steeds weer is dat nodig: samenlevingen en groepen sluiten mensen in – en uit. Sommigen horen erbij, anderen niet. Sommigen staan in het centrum, anderen worden naar de marge geschoven.

© Agnieszka Wrzosek: Białowieża woud, tussen Wit-Rusland en Polen, nov 2021

Deze Advent vragen we ons af: wie onder ons worden vandaag buitengesloten? Van welke mensen keren wij ons af? Welke stemmen willen we niet horen, welke gezichten niet zien?
En wie bepaalt eigenlijk wie de gemarginaliseerden zijn en wat de marge is?

We laten ons weg van het centrum leiden door de verhalen en figuren die bij de Adventstijd horen. Zo worden we op het spoor van de Messiaanse tijd gezet.

Eerste advent 28 nov: Grensland
Lezing: Mattheus 2: 13-23
Overweging door Janneke Stegeman

Het Kerstverhaal is een vluchtverhaal. Eerst moeten Maria en Jozef op pad omdat een vreemde heerser het in zijn hoofd heeft gehaald dat alle mensen geteld moeten, om zijn belastingopbrengst te optimaliseren. En kort na de geboorte van Jezus moet het jonge gezin op de vlucht naar Egypte. Het kon wel eens erg ontluisterend zijn voor ons Europeanen om het verhaal vanuit dit perspectief te lezen, met zoveel wanhopige en verbijsterde vluchtelingen die doodlopen aan Europese grenzen. Wat gebeurt er met ons wereldbeeld als we hun perspectief toelaten?

Tweede advent 5 dec: Luisteren naar de minderheidsstem in onszelf
Lezing: Mattheus 2: 1-12
Overweging door Leontien Dekker

De minderheid of vreemdeling bevindt zich niet alleen buiten ons maar ook in onszelf. Het is díe stem in ons die we niet kunnen of willen horen. Aan die vreemdeling in onszelf, aan dat wat nog ongehoord is, wordt in een droom recht gedaan. De droom gaat voorbij aan conventies en de logica van alledag en brengt die ongehoorde stem in onszelf tot klinken. Wat gebeurt er als we meer plaats zouden maken voor dromen en voor die minderheidsstem in onszelf? In het Adventsevangelie wordt veel gedroomd: door Jozef en door de wijzen. Welke stemmen klinken daarin door?

Derde advent, Gaudete 12 dec: Over bescheidenheid
Lezing: Micha 5: 1-4
Overweging door Henk Hillenaar

Bethlehem is een bescheiden en zelfs onbetekenend stadje. En het zijn de herders, figuren van weinig maatschappelijk aanzien, die als eersten van de bijzondere geboorte op de hoogte worden gebracht door hemelse figuren. Wat heeft ons dat te zeggen, en wat hebben vreugde en bescheidenheid met elkaar te maken?

Vierde advent 19 dec: Over eenzaamheid
Lezing: Over Jozef (pseudo-Matteus evangelie)
Overweging door Colet van der Ven

Volgende week vieren we de geboorte van Jezus. De aanloop naar het verhaal van de geboorte van Jezus moet voor Jozef een eenzaam avontuur zijn geweest. Eerst verlooft hij zich met de door God uitverkoren Maria die hij niet tot de zijne mag maken, vervolgens krijgt hij de zorg voor een kind dat niet het zijne is. Ook de afloop moet eenzaam zijn geweest. Hij verdwijnt na de kindertijd van Jezus geruisloos uit de annalen.. Paradoxaal genoeg ervaren veel mensen tijdens de viering van dat geboortefeest van Jezus hun eenzaamheid het sterkst. In hoeverre kunnen zij troost en kracht putten uit hun lotgenoot uit dit verhaal.

Kerstavond, 24 dec en Kerstmis, 25 dec: Zien we het goed?
Overweging door Arjan Broers

Kerstmis kan troostrijk zijn. Een feest van licht in het donker, warmte in de kou, samen zijn in je eigen kring. Even hopend op vrede op aarde en toekomst voor iedereen.
Kerstmis kan verontrustend zijn. Zou het echt waar zijn dat het Grote Mysterie dat ons omvat zich laat kennen in een hulpeloos kind? Dat God juist ter wereld komt bij kleine, eenvoudige mensen in de marge? Dat machtigen en rijken op achterstand staan?
Kerstmis kan hoopgevend zijn. Onze wereld trilt op haar grondvesten, maar wij kunnen ons opnieuw toewijden aan wat voedt en goed doet. En ervaren dat God niet alleen van al zo hoge is, maar onder ons wil komen. Zien we het goed?

Gewoonlijk is er een dienst om 19:00 en 22:00. Dit jaar zijn de diensten, vanwege de lockdown, te volgen via internet. De vroege dienst, van 19:00, zal vooral gericht zijn op de kinderen. Er is een kerstspel waarvoor de ouders en kinderen in de kerk aanwezig zijn. De late dienst is verplaatst naar 25 dec om 11:00.

Nieuwjaar 2 jan: Licht schijnt in de duisternis
Lezing: Johannes 1: 1-18
Overweging door André Wesche

Het begin van het evangelie volgens Johannes vertelt over de komst van een woord dat als leven en licht in mensen werkt. Een woord dat een mens opnieuw in verbinding brengt met de bron van al wat leeft, die wij God noemen en ons nieuw maakt.

Zondag 9 jan: Epifanie
Lezingen: Mattheus 3: 13-17; Johannes 2: 1-12
Overweging door Germain Creyghton

We vieren deze zondag Epifanie: het feest van de ‘verschijning’ of ‘manifestatie’ van de Levende in ons midden. Op de zondagen rondom Kerstmis hoorden we over God die zich bij voorkeur toont in wie kwetsbaar is en die zelf in armoede en chaos ter wereld komt. En hoe dit doorwerkt in hoe wij de wereld veranderen.
Volgens Oosterse traditie lezen we deze zondag de verhalen over Jezus’ doop in de Jordaan, met de duif als teken van de Geest, en over de bruiloft te Kana, waarin water in wijn verandert. Hebben deze tekenen nu voor ons nog betekenis? Zeggen ze ons nog iets over hoe de zachte krachten van de Geest kunnen doorwerken in onze wereld, zonder hun oorsprong in wat kwetsbaar is teniet te doen?