De Duitse theoloog Dietrich Bonhoeffer besloot in 1939 om niet in New York te blijven, maar terug te keren naar Duitsland. Het is een keuze voor verzet tegen de nazi-regering die hem uiteindelijk zijn leven zal kosten. Op 9 april was het 75 jaar geleden dat Bonhoeffer terecht werd gesteld.
Leven vraagt verzet en overgave. Overgave aan de stroom van het leven waar geluk en verlies, vreugde en verdriet elkaar afwisselen. Overgave aan wat onze macht te boven gaat en wat we niet kunnen veranderen. Overgave omdat we kwetsbaar zijn, en lang niet altijd bij machte om het tij te keren.
En aan de andere kant is verzet nodig. Tegen wat tegen het leven indruist. Verzet tegen onrecht, oorlog en geweld. Verzet tegen hokjes waarin anderen je vastzetten. Verzet ook tegen eigen onverschilligheid. Verzet omdat we in deze complexe vaak niet buiten onrecht staan, maar er onderdeel van zijn.
Is het de kunst te zien wanneer het tijd is voor het een en wanneer voor het ander? Of misschien zijn het niet zozeer uitersten, maar vinden verzet en overgave elkaar in een levenshouding van gelovige betrokkenheid op het leven en de wereld. Voor Bonhoeffer was dat zo. Overgave (aan God) brengt hem de innerlijke vrijheid die nodig is om zijn verzet vol te houden.
‘Er moet in de gegeven situatie gewikt en gewogen en ten slotte beslist worden, bij dit alles bedenkend, dat het menselijk inzicht begrensd is. Er moet worden gedacht aan de gevolgen van het handelen, net zo goed als er een poging moet worden gedaan kritisch de eigen motieven en het eigen hart te onderzoeken. De opgaaf kan niet zijn de wereld te doen wankelen, maar op de gegeven plaats te doen wat gedaan moet worden. [..] Dat men uiteindelijk niet weet of men goed of slecht handelt, en, daarmee verbonden, dat men zich aangewezen weet op de genade, is essentieel voor het verantwoordelijke handelen. De verantwoordelijke mens legt zijn handelen in de handen van God.’
Wat vraagt vandaag om ons verzet, in ons privéleven en in groter verband? En wie gaan ons daarin voor? Hoe breng je verzet in praktijk en hoe ziet overgave er uit? Waaraan geef je je over?
Over deze vragen buigen zich de voorgangers komende 5 zondagen:
19 april overweging door Juut Meijer
26 april overweging door Désanne van Brederode
3 mei overweging door Colet van der Ven
10 mei overweging door Arjan Broers
17 mei overweging door Derk Stegeman
24 mei overweging door Claartje Kruijff
Volg ons op