We leven langer dan ooit en met kwalen die tot voor kort dodelijk waren. In het leven van vrijwel al onze voorouders was de dood een bekende verschijning. In onze tijd is de dood minder zichtbaar en voor velen verbonden met hoge ouderdom. Bovendien is de dood daar voor de meeste mensen in onze tijd een eindpunt, niet een poort naar een nieuw bestaan.
Hoe wij sterven verandert. Meer en meer lastige vragen dringen zich aan ons op. Hoe is het om te leven met of na een voorheen dodelijke ziekte? Wat is ‘een mooie leeftijd’? Wat is goed sterven? Mag je daar zelf voor zorgen? Of heb je er zelfs recht op? En wat heeft de dood ons te zeggen over de waarde van ons leven nu, en over de eeuwigheid?
In onze seculiere cultuur lijkt het leven kort te zijn en de dood eeuwig. De dood bepaalt de grenzen van het leven. Maar in de traditie waar we in de Dominicus steeds van proeven is dat omgekeerd. Daarin is de dood een deel van het leven en wordt God, die begin is en einde en dragende grond, ook wel ‘de Levende’ genoemd. In Hem/Haar hebben wij hoe dan ook toekomst.
Zondag 30 oktober 2022: Allerzielen
Lezing Psalm 8 en De Troostzoekers van Marieke Lucas Rijneveld
Overweging door Eva Martens
Al maken we slimme vaccins, satellieten, kweekvlees en sprekende mensgelijkende robots: de dood blijft onafwendbaar. Dat verbindt ons met alle mensen van alle tijden, maar ook met de hele schepping. Een lofzang op de schepping, zoals in Psalm 8, is ook een lofzang op de dood, die net zo onmetelijk is. Op deze zondag gedenken we onze geliefden, die als universums uit ons leven zijn weggegaan, die gaten in ons achterlieten, die onwennig en te groot voelen. Op deze zondag zijn we troostzoekers in een onmetelijke, wonderbare schepping.
Zondag 6 november 2022: En adem uit…
Lezing Marcus 8: 31-36 en Leven in volheid van Timothy Radcliffe
Overweging door Arjan Broers
We leven gemiddeld langer en sterven trager dan ooit. Geen wonder dat de vraag naar ‘voltooid leven’ is opgekomen. Maar we moeten niet alleen medisch en juridisch kijken naar wat een goede dood is. Het is op de eerste plaats een spirituele vraag, die ons alert zou kunnen maken op hoe we omgaan met aftakeling, verval, leegte. Volgens de christelijke traditie is dat voluit deel van het leven, zoals uitademen essentieel is voor inademen. Op zoek naar een spiritualiteit van leven en sterven.
Zondag 13 november 2022: ‘Vandaag stel Ik u voor de keuze’
Lezing Deuteronomium 30: 11-20 en Michel van der Plas: De Heer is mijn verder
Overweging door Annemarieke van der Woude
In het Oude Testament wordt de dood beschreven als de ervaring afgesneden te zijn van het leven en van de Eeuwige, die ons mensen juist uitnodigt om te kiezen voor het leven, ‘voor uw eigen toekomst en die van uw nakomelingen’. De ervaring niet meer in verbinding te staan komt ook voor in recent onderzoek naar ‘voltooid leven’.
Annemarieke van der Woude, remonstrants predikant en publicist op het gebied van de dood, houdt de overweging
Zondag 20 november 2022: Een trouwe reisgenoot: mijn vriend de dood
Lezing: Job 9: 1-12
Overweging door Marcel Elsenaar
Het leven lang is de dood een aanwezigheid, een mogelijkheid, onvoorstelbaar en meestal ongewenst. Maar toch. Hoe ga je daarmee om, hoe geef je dat een plek in je leven? Soms zijn er mensen die laten zien hoe ook de laatste fase van leven ‘mooi’ kan zijn, en soms is de dood verdrietig en lelijk. Wanneer ben je daarmee bezig, en sta je stil bij de betekenis van het leven dat eraan voorafgaat? Oog in oog met de dood staan kan betekenisvol zijn en een gezondere samenleving geven dan wanneer we voortdurend doen alsof we onsterfelijk zijn. Dus de vraag is: hoe leef je met de dood?
Volg ons op